Terugblik MeetUp Masters Interieurarchitectuur

Donderdag 24 november organiseerde de HKU Master Interior Architecture een werkveld meet-up: “ Nieuwe concepten voor een eerlijke woningmarkt.”   Martin Pot, onderzoeker, schrijver, interieurarchitect nam deel. Martin houdt zich bezig met de theoretische, filosofische en technologische aspecten  omtrent de relatie tussen technologie en de gebouwde omgeving/architectuur.  Hij is verbonden aan the Internet of Things denktank: Council.  Martin publiceerde eerder voor bni en verzorgde in 2017 nog een lezing over The Internet of Things. Op persoonlijke titel schreef hij deze  bijdrage over de HKU bijeenkomst. 

Het was een uitstekend en veelbelovend initiatief van de HKU, afd. Interieurarchitectuur om vanuit

de Masters opleiding een ‘werkveld’-meetup te organiseren; het belang van contact met de ‘echte’
wereld – het vakgebied – uiteraard zonder de academische vrijheid in te perken kan niet genoeg
worden benadrukt.

In een drietal presentaties kwam een aantal interessante items en vragen naar
boven; vrij vertaald: ten eerste: laten we wonen uitvinden met de kennis van nu, twee: hoe
bevorderen we de doorstroming in het wonen?, en drie: welke rol speelt het buitengebied?
Opvallend genoeg lag in alle drie de nadruk op organisatie, modellen en schema’s; de
ontwerpfase werd (nog) niet gepresenteerd hetgeen de vraag oproept hoe zich dit verhoudt tot
datzelfde werkveld. De vraag vanuit de zaal over de positie en rol van de interieurarchitect in de
huidige markt kwam dan ook niet als een verrassing; het is m.i. de meest fundamentele en
essentiële vraag in ook dit debat. Architectuur, en daarmee interieurarchitectuur is in eerste aanleg
organiseren; dat impliceert echter nog geen bouwen. Vanuit deze benadering zijn alle drie items/
vragen volmondig te rechtvaardigen; maar op enig moment zal de resultante een idee, een
oplossing, een ontwerp of wellicht een systeem moeten genereren.

In zijn onvolprezen boekje ‘de Toekomst van Nederland’ stelt architect en vm.
Rijksbouwmeester Floris Alkemade: ‘Gezien de verschuivingen in de demografie, zou je het liefst
een flexibele laag aan de stad willen toevoegen”. Mede gezien deze gewenste flexibiliteit zou een
systeem van open bouwen, i.e. een scheiding van drager en inbouw zoals al decennia geleden
bepleit de voorkeur genieten; vrij vertaald, bouw geen huizen maar faciliteer wonen. De huidige,
marktgerichte wijze van huizen bouwen is tevens een fysieke belemmering voor bewoners om hun
(t)huis vorm te geven; een systeem van optimale vrijheid om de ‘eigen’ woonruimte te bepalen
stimuleert participatie, bevordert opties voor doorstroming, vermindert afvalstromen en biedt
industrieel en/of modulair (en daarmee aanpasbaar) bouwen grote mogelijkheden. De Belgische
stedenbouwkundige en ook vm. Rijksbouwmeester Leo van Broeck verwoordde het ooit als volgt:
“Architectuur is nu meer dan ooit het ontwerpen van huizen. We moeten de ruimtelijke
aanwezigheid van de menselijke soort op aarde (her)organiseren en de verspilling van ruimte
stoppen.”

Het is vooral de interieurarchitect die hier een significante rol heeft; wanneer de systemen
die nu voor onze huisvesting zorgen – lees huizen bouwen – niet meer het adequate antwoord zijn
op de vraag naar onze ‘ruimtelijke aanwezigheid’ is het tijd voor het her-denken, her-definiëren en
her-onderhandelen van de rol van de (interieur)architect. Dat begint inderdaad met het in kaart
brengen van randvoorwaarden en kaders, maar bovenal vraagt het van de interieurarchitect de
onmisbare verbeeldingskracht nodig om veranderende parameters te vertalen naar systemen en
woonvormen in antwoord op huidige situatie en de vragen voor de komende decennia.

Martin Pot
Rotterdam, 1 dec. 2022

Wat is op dit moment de rol en positie van technologie op onze (meest intieme) ruimte? Hoe zou deze eruit kunnen zien in de toekomst?

Deze vraag staat centraal in dit boek van Martin Pot. Het boek is als open-access uitgave beschikbaar. Lees HIER verder.