Dinsdag jl. was de persopening van het nieuwe Gorlaeus Gebouw; het nieuwe thuis voor huidige en toekomstige bèta’s in Leiden. Onze voorzitter Jaap was aanwezig. Op 2 september is de plechtige opening door Constantijn van Oranje (Special Envoy Techleap).
Team INBO, Sweco Architects en Ex Interiors ontwierpen samen het nieuwe faculteitsgebouw Wiskunde en Natuurwetenschappen van de Universiteit Leiden. De samenwerking tussen architect en interieurarchitect levert een gebouw op waar studenten elkaar als vanzelfsprekend ontmoeten.
Met ruim 76.000 m² vloeroppervlak, 1242 zonnecollectoren, geavanceerde onderzoeksfaciliteiten, hoogwaardige laboratoria en moderne studie- en collegezalen, biedt dit gebouw alles wat wetenschappers en studenten nodig hebben voor de komende 30-60 jaar.
Het Gorlaeus Gebouw symboliseert innovatie, samenwerking en toekomstgericht onderwijs – een plek waar wetenschap en onderwijs op een natuurlijke manier samenkomen en waar zowel huidige als toekomstige bèta’s hun plek vinden.
Waarom heeft ontwerpend onderzoek niet altijd de gewenste impact en doorwerking? Wanneer verdwijnt een ontwerpvisie in de la, en wanneer wordt deze omarmd door beleidsmakers en bestuurders en verder gebracht richting uitvoering? Deze vragen staan centraal in de Community of Practice (CoP), die Platformontwerp.nl dit najaar organiseert.
Ben je als interieurarchitect of -ontwerper en lid BNI betrokken bij processen waarin ontwerpend onderzoek wordt gebruikt en heb je ideeën over hoe de kloof tussen de wereld van de ontwerper en de wereld van de bestuurder kan worden gedicht? Lees dan deze oproep op de website van Platformontwerp.nl en meld je vóór 13 september aan met het formulier! Er worden vijf experts geselecteerd om binnen deze CoP tegen vergoeding samen te werken.
De trainingen uit de serie Kerncompetenties, ontworpen door BNO, belichten de sociale en de commerciële aspect van het werk. Je volgt deze als serie of los. Dit is het aanbod voor dit najaar. Via onderstaande links kom je op het agenda-item en volg daar de link voor aanmelding.
Deze trainingsdagen zijn afzonderlijk goed voor 7,5 studie-uren bij- en nascholing en zijn erkend als leermodule voor de noodzakelijke eindtermen van de Beroepservaringsperiode Interieurarchitecten (BEP).
BNI-leden nemen aan deze serie deel voor hetzelfde tarief als BNO-leden.
06-09-2024
04-10-2024
18-10-2024
08-11-2024
15-11-2024
22-11-2024
29-11-2024
06-12-2024
Mogelijk kun je via Werktuig PPO-website co-financiering voor jouw ontwikkelplan aanvragen.
Naast de reguliere openstaande regelingen van het Stimuleringsfonds Creatieve Industrie, te vinden op de subsidiepagina, heeft het fonds de volgende oproepen open staan.
De deadlines voor augustus, september en oktober:
Komende weken sluiten onder meer de volgende regelingen en oproepen:
26 augustus: Open Oproep Over grenzen
4 september: Open Oproep Professionalisering en praktijkverdieping
12 september: Open Oproep Arita
12 september: Open Oproep Jatiwangi art Factory
3 oktober: Open Oproep Collectieve kennisvorming architectuur
Er is ook een nieuwe regeling geopend:
Regeling Activiteitenprogramma’s creatieve industrie
De Regeling Activiteitenprogramma’s creatieve industrie is bedoeld voor aanvragen van culturele instellingen die vanuit hun kerntaak met een activiteitenprogramma bijdragen aan de hoogwaardige kwaliteit, ontwikkeling en professionalisering van de hedendaagse creatieve industrie binnen het Koninkrijk. De sluitingsdatum is 3 september 2024. Meer informatie klik hier.
Open Oproep Over grenzen
Het Stimuleringsfonds Creatieve Industrie nodigt (ruimtelijk) ontwerpers uit om met relevante samenwerkingspartijen ontwerpend onderzoek te doen naar grensgebieden en bewustzijn te creëren over het indelings- en verdelingsvraagstuk dat onderdeel is van het geografische karakter van de grensgebieden. Het doel is om vanuit gelijkwaardigheid en wederkerigheid op verschillende schaalniveaus te komen tot nieuwe, grensoverstijgende perspectieven die helpen de toekomst in deze gebieden vorm te geven. De sluitingsdatum is 26 augustus 2024. Meer informatie klik hier.
Open Oproep Professionalisering en praktijkverdieping
Met deze open oproep geeft het Stimuleringsfonds Creatieve Industrie ontwerpers en makers in Nederland en het Caribisch deel van het Koninkrijk de mogelijkheid een onderscheidende strategie te ontwikkelen voor een toekomstbestendige ontwerppraktijk. Het ontwikkelen van een langetermijnvisie en -strategie is belangrijk voor je ontwerppraktijk. In een professionele praktijk moet je tijd inplannen voor zowel je artistieke ontwikkeling als voor je groei als ondernemer. Hoe vind je de juiste balans tussen beide? Welke visie heb je op de toekomst en met welke strategie bereik je die? De sluitingsdatum is 4 september 2024. Meer informatie klik hier.
Open Oproep Arita
Het Stimuleringsfonds Creatieve Industrie en het Mondriaan Fonds bieden in de zomer van 2025 en het najaar van 2025 twee werkperioden aan in Arita, in de Japanse keramiekregio Saga. Ben je ontwerper of kunstenaar en wil je hiervoor in aanmerking komen? Dien dan uiterlijk 12 september 2024 een voorstel in bij het Stimuleringsfonds Creatieve Industrie of het Mondriaan Fonds. Meer informatie klik hier.
Open Oproep Jatiwangi art Factory
Het Stimuleringsfonds Creatieve Industrie biedt in het voorjaar en najaar van 2025 twee residency-periodes aan bij Jatiwangi art Factory (JaF) in Indonesië. De oproep staat open voor ontwerpers, architecten en spatial practitioners die tanah (aarde, klei, land, bodem, grond) willen onderzoeken in relatie tot de lokale gemeenschap van Jatiwangi. De werkperiodes van elk twee maanden bieden professionals de kans om onderzoek te verrichten naar de veelzijdige betekenis van tanah en nieuw werk te creëren met een focus op (de onderlinge samenhang tussen) het landschap van de regio, de gemeenschappen rondom JaF en de lokaal aanwezige grondstoffen. Tanah speelt een belangrijke rol in de sociale cohesie van Jatiwangi en JaF. Zowel de regio als het collectief van kunstenaars, dat aan de residency-plek is verbonden, zijn nauw verweven met een lange geschiedenis van keramiekproductie. Dien je voorstel uiterlijk 12 september 2024 in. Meer informatie klik hier.
Open Oproep Collectieve kennisvorming architectuur
Met deze open oproep wil het Stimuleringsfonds Creatieve Industrie een impuls geven aan netwerkvorming en kennisdeling binnen het vakgebied architectuur. De oproep is gericht aan kleinere praktijken (maximaal vijf medewerkers) met vooruitstrevende perspectieven op sociaal-maatschappelijke vraagstukken. Hiermee wil het Stimuleringsfonds individuele ontwerpers, architecten en kleinere ontwerp- en architectenbureaus stimuleren om samen te werken in kennisnetwerken en zo hun slagkracht te vergroten. Door kennis en expertise te verenigen, kunnen deze praktijken als collectief opereren op vergelijkbare schaal als grotere, gevestigde partijen en bijvoorbeeld vooruitgang boeken op gebieden als opschaling van duurzame bouwmaterialen en bouwprocessen, transformatie in plaats van sloop, technologische vernieuwing van de bouwpraktijk of sociaal-maatschappelijke uitdagingen zoals energie- en woonzekerheid. De sluitingsdatum van deze open oproep is 3 oktober 2024. Meer informatie klik hier.
Zomer 2024 we zijn in de ban van de Olympische Spelen en – mede door de geweldige opening van De Spelen – nog meer in de ban van Parijs. Een mooi moment om iets terug te halen.
Voor de make-over van het Parijse Art Nouveau-monument La Samaritaine tot een toekomstbestendige winkelbestemming, werd Yabu Pushelberg benaderd om een significant deel van de winkelvloeren te herontwerpen. Onze NOOK redactie sprak in 2021 met George Yabu en Glenn Pushelberg, oprichters van dit designbureau uit Toronto en NYC, over hun moderne kijk op oude wereld Parijse glamour en hoe ze hun meesterlijke ingreep hebben voorkomen om een ‘frisson van het verleden’ te worden. Lees de Nederlandse vertaling van het interview onderstaand.
[foto bijschrift] Een vereenvoudigde variatie van de oorspronkelijke Art Nouveau-esthetiek is een belangrijk principe in het hele herontwerp. Hier weergegeven is een deel van het atrium, waar afgeronde metalen armaturen en vloeiende silhouetten een gevoel van drama creëren.
We waren bang dat het een pastiche van alles wat Frans is zou worden, weet je. Hoe kan een moderne ingreep recht doen aan de culturele erfenis van een gebouw en tegelijkertijd in lijn blijven met het heden? Het is een universele ontwerpvraag bij elke transformatie van een historisch gebouw. In het geval van de restauratie van de Parijse icoon La Samaritaine, een historisch Art Deco en Art Nouveau-monument dat in 2005 werd gesloten wegens veiligheidsproblemen na verval, gaf de renovatie de winkel nieuwe vleugels – met een knipoog naar het oude. “Een deel van onze opdracht was dat het heel Frans moest aanvoelen,” zegt Glenn Pushelberg. Het Canadese ontwerpbureau met vestigingen in Toronto en New York City was verheugd de prestigieuze taak op zich te nemen om de beruchte winkelier nieuw leven in te blazen, die 16 jaar gesloten was geweest.
“Ons werd gevraagd om de begane grond opnieuw in te richten tot de champagnebars bovenaan. Onze benadering was niet om iets bombastisch te doen dat een frisson van het oude zou zijn, maar om een gebaar te maken dat compatibel en in balans is met het oude en passend bij mode. Het moest respectvol zijn, geen gimmick. We waren bang dat het een pastiche van alles wat Frans is zou worden, weet je.” In plaats daarvan namen de ontwerpers alles op wat Parijs, Parijs maakt: van de straat tot de vormen en bezienswaardigheden verweven met “Parijse kunst, design, architectuur, en cultuur”, en gaven ze een moderne draai. “We hebben het idee van de flâneur, of de wandelaar, overgenomen van de straten van Parijs,” zegt Glenn, verwijzend naar de City of Lights straatrooster, dat eindeloze ontdekkingen faciliteert, zijn ontelbare kronkelige straten en niet-vierkante hoeken uitnodigen wandelaars om gewoon met de stroom mee te gaan. Diezelfde ervaring van openlijk dwalen vindt nu plaats binnen La Samaritaine, waar de ontwerpers de ondiepten van de bestaande vloeren hebben omgezet in een vloeiend raster dat verleidt met hoeken en gaten in plaats van scherp gedefinieerde winkelgebieden, en onze nieuwsgierigheid stimuleert. In plaats van zichtbaarheid op alle schatten van de winkel vanuit elk uitkijkpunt te bieden, worden gasten aangemoedigd om te vertragen en rond te dwalen door de winkels. “Ons idee was: alleen door verloren te gaan kun je de ultieme ontdekking doen.
In moderne winkelcentra moet je deze diepe winkels bezoeken, waar je in en uit moet gaan. Terwijl hier, stromen winkels letterlijk van het ene gebied naar het andere. Er is geen einde, en geen begin.” Een andere reden waarom de klant gemakkelijk door de onderhandelde ruimtes stroomt is te danken aan de ‘squiggles’, zoals de ontwerpers gekscherend onze gekrulde displaytoppen noemen die, als een soort van tactiele bewegwijzering, helpen de klant door de ruimte te begeleiden. Op de begane grond resoneert het Parijse erfgoed opnieuw met ijzeren structuren en de kwaliteit die alom wordt opgeroepen door de door de stad geïnspireerde geplaveide straten.
La Samaritaine is altijd een magnifiek, iconisch bouwwerk in centraal Parijs geweest. Een plaats geliefd en omarmd door de lokale bevolking en toeristen. Een typisch Frans tintje, en toch anders dan die van zijn buren – zijn flitsende, kleurrijke Art Nouveau en Art Deco kenmerken staan in groot contrast met de omringende Haussmann-gebouwen die typerend zijn voor dit arrondissement. Na 16 jaar gesloten te zijn geweest, herontwerpen. We spraken voor Nook met het thema Vibe – the energy of spaces – met George Yabu en Glenn Pushelberg, oprichters van de in Toronto en NYC gevestigde ontwerpstudio, over hun moderne kijk op ouderwetse Parijse glamour en de meesterlijke interventie om vooral geen ‘frisson of the past’ te worden.
Wil jij NOOK Vibe – the energy of spaces alsnog bestellen dat kan voor 10 eu inc verzendkosten – hier.
Meer beelden van het project zien? Kijk hier:
Voor dit nummer hebben we een groot aantal experts geïnterviewd die allemaal meesters zijn in het creëren van verschillende vibraties waartoe we ons aangetrokken voelen. De geïnterviewden zijn architecte #ElizabethDiller van Diller Scofidio + Renfro (The Broad, The Shed, uitbreiding van het MoMA); kunstenaar Matthew Day Jackson; galeriehouder Johann König; interieurontwerpers Gert Voorjans, Linda Boronkay en Niels Maier; Claire Wilcox, modecurator van de Alexander Mc Queen retrospectieve in het V&A Museum in Londen en ondernemer Wildrik Timmerman medeoprichter van een stille meditatieretraite in Italië. Alexandra Onderwater hield een geweldig interview met George Yabu en Glenn Pushelberg Yabu Pushelberg, die een groot deel van de winkelvloeren van La Samaritaine in Parijs opnieuw hebben ingericht. Deyan Sudjic, emeritus van het Design Museum in Londen, betoogt in een essay dat interieurdesign steeds meer wordt gebruikt om een tijdperk op te roepen. De artikelen bieden verschillende perspectieven op het thema en wekken een positieve vibe op voor de lezers.
update: 9 juli ’24
Damien Hirst in Chateau La Coste bij Aix-en-Provence en Yoko Ono in Tate Modern London, Siza in Gulbenkian in Lissabon, de Nollen in Den Helder, de Limburg Biënnale of de follies in Norg? BNI helpt je met deze door ons samengestelde tips op weg. Geniet van een inspirerende zomer 🌞
Klein, kleiner, groots in Haags Historisch Museum
Jonkvrouw Lita de Ranitz bouwde ruim een eeuw geleden een moderne villa in miniatuur: Het Grote Poppenhuis. Het poppenhuis was voorzien van alle moderne gemakken: warm en koud stromend water, centrale verwarming, elektriciteit en zelfs al een stofzuiger – voor de meid natuurlijk. Het poppenhuis is óók voorzien van schilderijen op miniatuurformaat van kunstenaars als Anton Mauve en Johan Barthold Jongkind. Om die te verzamelen reisde de jonkvrouw heel Europa door.
Het Grote Poppenhuis, en de twintig andere poppenhuizen en miniatuurschatten die Lita de Ranitz naliet, vormen een uniek venster op een vervlogen wereld. Tot en met 1 september 2024.
Pioniers in keramiek in Prinsenhof Delft
Keramiek is hot! Een groeiende voorhoede van kunstenaars en ontwerpers kiest voor klei en vernieuwt het ambacht door de grenzen van het materiaal op te zoeken. Pioniers in Keramiek toont topstukken uit de collectie historisch aardewerk zij aan zij met werk van hedendaagse makers. Dat levert bijzondere inzichten op. Want terwijl het basisrecept van keramiek hetzelfde is gebleven, is de wereld waarop makers reageren sterk veranderd. Tot en met 8 september.
Beeldentuin Clingenbosch in Wassenaar
Beeldentuin Clingenbosch is geopend van 16 mei tot en met 31 oktober. Op steenworp afstand van Voorlinden vind je meer dan 60 werken van (inter)nationale kunstenaars als Antony Gormley, Henry Moore, Berlinde De Bruyckere, Giuseppe Oenone, Atelier Van Lieshout en ook dit werk van Sol LeWitt. De beeldentuin is alleen te bezoeken op donderdagmiddagen onder begeleiding van een gids.
In het Nieuwe Instituut is vanaf 1 juni tot 1 juni 2026 de langlopende tentoonstelling ‘Dutch, More or Less. Hedendaagse Architectuur, Design en Digitale Cultuur’ te zien. Deze eigenzinnige tentoonstelling over ruim dertig jaar ontwerp uit Nederland is gewijd aan alle drie de disciplines waar het Nieuwe Instituut zich op richt: architectuur, design en digitale cultuur.
Escher worden – Lakdoos vol ontdekkingen in Het Paleis
Een bijzondere vondst van Joris Escher leidt tot een ontdekkingstocht naar zijn oudoom Maurits Cornelis Escher. Joris komt in de nalatenschap van zijn familie een Chinese lakdoos met ivoren puzzels tegen. Verborgen onderin vindt hij tekeningen van de hand van M.C. Escher en diens vader. Deze worden nu voor het eerst in een museum tentoongesteld in de tentoonstelling Escher worden in Escher in Het Paleis. 14 juni t/m 15 september 2024.
Escher in Het Paleis opent op 14 juni twee tentoonstellingen: Maura Biava en Escher worden
Maura Biava was op jonge leeftijd al nieuwsgierig naar de wereld om haar heen, een eigenschap die ze deelt met M.C. Escher. Voor haar fotografie, tekeningen en keramisch werk haalt ze inspiratie uit de natuur en wiskunde. In haar solotentoonstelling in Escher in Het Paleis toont ze werken van haar onderwaterfotografie, nieuw keramisch werk en de fotografie die daaruit voortkomt, én een serie werken op papier. 14 juni t/m 15 september 2024.
Eerste Nederlandse overzichtstentoonstelling van Cobra-kunstenaar Else Alfelt in Schiedam
Dit voorjaar presenteert Stedelijk Museum Schiedam de overzichtstentoonstelling Eeuwigheid van de maan van de Deense kunstenaar Else Alfelt (1910-1974). Binnen de internationale Cobra-beweging verwerft Alfelt zich een geheel eigen plek door haar fascinatie voor natuur en de kosmos. In kleurrijke en abstracte landschappen keren voor haar belangrijke motieven zoals de maan, de zon, bergen, rivieren, spiralen en andere natuurlijke elementen, veelvuldig terug. 6 april t/m 15 september 2024.
150-jarig bestaan van Museum De Lakenhal Leiden
Met het nieuwe kunstwerk ‘Celebrate the Flavours of Wool’ viert Claudy Jongstra alle kleuren, geuren en smaken die de natuur in zich draagt; het viert de uitbundige natuurlijke materialen en kleuren, de biodiversiteit, de waarde van het gezamenlijk oogsten van de verfplanten, het verwerken van de wol en van het creëren van het werk door gespecialiseerde makers onder leiding van ‘master artisan’ Anneleen Reitsma in het atelier van Studio Claudy Jongsta. Celebrate the Flavours of Wool verbindt verleden en heden in een sociaal weefwerk. De verticale kleurvlakken in Jongstra’s beroemde, complex te verkrijgen Burgundian Black-palet, verwijzen naar de donkere kleuren van het traditionele Leidse Laecken. De vlakken zijn verweven met horizontale uitbundige kleurdelen die de toekomst verbeelden. Wordt op woensdag 1 mei onthuld tijdens de viering van 150 jaar Museum De Lakenhal.
True Colors in Kunstmuseum Den Haag
In True Colors presenteert Kunstmuseum Den Haag een selectie uit de hedendaagse verzameling van de AkzoNobel Art Foundation en brengt een dialoog op gang met iconische kunstwerken uit de eigen collectie. De tentoonstelling is opgebouwd rond de universele thema’s kleur, ruimte, individu en maatschappij. Een uitzonderlijke mix van kunstenaars brengt deze thema’s in de prachtige zalen van het museum tot leven. 31 mei 2024 t/m 29 september 2024.
Michel de Klerk, inspirator van de Amsterdamse School
Honderd jaar na zijn dood is architect Michel de Klerk nog steeds invloedrijk. De Klerk was niet alleen een idealistisch en visionaire architect die kunstwerken schiep om in te wonen, maar een groot kunstenaar in bredere zin: ook zijn tekeningen en toegepaste kunst spreken nog altijd tot de verbeelding. Deze tentoonstelling besteedt aandacht aan zijn rijke oeuvre, inspiratiebronnen en leven in het Amsterdamse bohemien- en kunstenaarsmilieu van de jaren twintig. Van 17 november 2023 tot 1 september 2024.
Nu te zien in Museum De Dageraad: ‘Baksteenexpressie – van klei tot kunst’ in Amsterdam
Ontdek de verhalen achter de bijzondere bakstenen en meesterlijke metselverbanden van de Amsterdamse School – en zie ze tot leven komen tijdens de rondleiding (inbegrepen bij ieder entreeticket)! Van 15 februari tot en met 17 november 2024.
De Grote Illusie – 200 jaar Virtual Realities in Teylers Haarlem
Kunnen we onze ogen wel geloven? Met de sterke opkomst van AI-gegenereerd beeld, is deze vraag relevanter dan ooit. Maar niet nieuw. In de tentoonstelling ˜De Grote Illusie“ 200 jaar Virtual Realities, neemt Teylers Museum je mee naar de negentiende eeuw, toen optische illusies uitgroeiden tot massaspektakel. Dompel je onder in de roots van virtual reality, augmented reality en deepfake en stap in de tentoonstellingszaal van het oudste museum van Nederland, die is veranderd in een hedendaags spiegelpaleis. Van spiegels en projectoren naar het digitale vernuft van AI. Laat zien dat de beleving van toen niet zoveel verschilt met die van nu. Hooggeëerd publiek, komt dat zien! Duik in de wereld van de optische illusies tot en met 1 september 2024.
Ruigoord – culturele vrijhaven in Amsterdam
Wil je door de Oase van Verwondering wandelen en uitgebreide informatie ontvangen over Ruigoord en de kunstprojecten? Sluit je dan aan bij een van de rondleidingen! Uitsluitend in het groene seizoen (van april tot oktober) Iedere zondag om 13.00 uur.
Fabrique de Lumières in Amsterdam
Van Vermeer tot Van Gogh, of Infinite Horizons – Hollandse meester & Mondriaan, of Mondriaan een overvloed aan kleur. Take your pick.
Anton Heyboer – Levenskunstenaar in Amstelveen
Het is dit jaar100 jaar geleden dat de veelzijdige kunstenaar Anton Heyboer (1924-2005) werd geboren. De graficus, schilder en tekenaar werd een levende legende door zijn excentrieke levensstijl met vijf vrouwen. Museum JAN viert dit met Anton Heyboer – Levenskunstenaar, een presentatie met onder andere niet eerder getoonde fotocollages waarin het leven van Heyboer met zijn vrouwen centraal staat.
Fruittuin van West in Amsterdam
Op fietsafstand van Amsterdam Centrum en midden in de Scheg van West vind je de Fruittuin van West. Bij deze pluktuin denken en werken ze binnen de verschillende bedrijfsonderdelen steeds in cirkels. Ook bij de bouw van de schuur, de Bio-winkel en het Tuincafé hebben ze vanuit een circulaire gedachte gewerkt. Zo is het dak van aarde, zijn veel wanden afgewerkt met leem en is al het hout dat ze gebruikt hebben tweedehands.
Fossil Remains in Grote Kerk Alkmaar
Deze zomer van 7 juni t/m 8 september 2024 vindt in de Grote Kerk een nieuwe editie van Nieuw Licht – Kunst in de Grote Kerk plaats. Kunstenaarsduo Driessens & Verstappen hebben zich laten inspireren door de fossielen die zich in de vloer van de kerk bevinden en werpen met het project Fossil Remains een speculatieve blik op de verre toekomst. Hoe ziet de eindbestemming van ons plastic afval eruit? Zijn het de fossielen van de toekomst?
Kunstproject De Nollen in Den Helder
In 25 jaar tijd groeide een verwaarloosd binnenduingebiedje in Den Helder uit tot een landschap van verbeelding. Schilder, beeldhouwer en architect Ruud van de Wint trok zich terug in zijn artistiek laboratorium in de duinen en creëerde met Kunstproject De Nollen een totaalkunstwerk van schilderingen, beelden en grote stalen bouwsels, in samenhang met het duinlandschap. Bezichtigingen vinden plaats onder begeleiding van een gids, tijdens vaste timeslots (11.00, 13.00 en 15.00 uur op donderdag t/m zondag) en kunnen gereserveerd worden via de website. Een bezoek aan deze buitenkunst is meteen een buitenkansje om het omringende duingebied te verkennen. Jaarlijks van april t/m oktober.
DIJK verbouwt 2 van de drie dijkmagazijnen tot off-grid, zelfvoorzienende guesthouses voorzien van duurzame technieken en materialen. Vangen bijv. regenwater op, maken gebruik van recirculatiedouches, eco-toiletten en PV-T panelen. Het derde dijkmagazijn wordt ingezet in als een ruimte voor ontmoeting en activiteiten. Het dijkmagazijn bij het Dijkgatbos is t/m eind september (m.u.v. augustus) iedere zondag geopend van 13:00 – 17:00 uur. Je kunt een kijkje nemen in het oude dijkmagazijn. Op zaterdag 14 september is het DIJK Fest en wordt met zachte muziek een ode aan de dijk en aan het IJsselmeer gebracht. Met werk van creatieve makers en denkers die zich hebben laten inspireren door het landschap van de Wieringermeerpolder en de relatie met het water. Plus de veranderingen van het landschap: van zoet naar zout, of van zout naar zoet.
Form Follows Finance – De stad als spreadsheet bij Arcam
Wat kost een gebouw of een gebiedsontwikkeling? Hoe beïnvloeden geldstromen het uiterlijk van de stad? Voor veel mensen is dit een black box. In de tentoonstelling Form Follows Finance – De stad als spreadsheet wordt in de geschiedenis van het Amsterdamse erfpachtstelsel gedoken, krijg je inzicht in de bouwkosten van recent opgeleverde gebouwen, en wordt gekeken naar de toekomst met de impact van klimaatrisico’s op verschillende buurten in Amsterdam. 6 juli – 10 november.
Koninkrijk van Kleuren, Lalique Museum Doesburg
Kleuren en glas, een gouden combinatie
In deze expositie staat de kunst en het kleurgebruik in het werk van René Lalique en zijn tijdgenoten centraal. Door zijn achtergrond als juwelier kon Lalique als geen ander spelen met kleuren. Hij had een fijnzinnig gevoel voor licht en de inval daarvan op zijn glaskunst. Het effect van de wisseling van de seizoenen en de daarmee gepaard gaande hoeveelheid zonlicht is soms betoverend en andermaal magisch te noemen. Kleur is allesbepalend voor de beleving van een object! Nu te zien tot en met 15 april 2025.
Nederlands Openlucht Museum: FOOTPRINT 1850 in Arnhem
In het Nederlands Openluchtmuseum is FOOTPRINT 1850, een onderzoeksproject over duurzaam Nederlands ontwerp van Ineke Hans in samenwerking met ArtEZ en het museum geopend. De afgelopen jaren onderzocht Ineke Hans voetafdrukken als onderdeel van C-DUTCH (Circular Design Using The Cultural Heritage), een onderzoeksproject van ArtEZ-Arnhem en het Nederlands Openluchtmuseum. Onder de titel FOOTPRINT 1850 zijn de resultaten van haar onderzoek nu gepresenteerd in de tentoonstelling ‘Sustainable Dutch Design’ in het museum. FOOTPRINT 1850 vergelijkt de sociale, ecologische en economische voetafdruk en impact van 15 aspecten van ons dagelijks leven in 1850, 1950, nu en 2050. Het toont artefacten, historische feiten, speciale berekeningen van het RIVM (Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu) en aanvullende feiten & cijfers. FOOTPRINT 1850 is tot 3 november te zien in het Nederlands Openluchtmuseum – Arnhem als onderdeel van Duurzaam Dutch Design / Duurzaam Dutch Design in Boerderij Midlum. Meer informatie op: Ineke Hans.
Voor liefhebbers van architectuur zijn er de museumgebouwen van Henry van de Velde en Wim Quist, paviljoens van Gerrit Rietveld en Aldo van Eyck in de beeldentuin.
Van april tot en met november worden er rondleidingen over het ENKA-terrein in Ede gegeven. Er valt genoeg te vertellen over het ‘zaagdak’ van de Westhal, de bijzondere architectuur van het Kantinegebouw, het Poortgebouw en de hoogst gemetselde schoorsteen van Nederland. Oud ENKA-medewerkers en huidige ENKA-bewoners nemen je mee over het terrein en vertellen over de geschiedenis van de fabriek en de herbestemming naar de woonwijk Op ENKA.
Klaas Gubbels – Lang leve de kunst in Arnhem
Zijn enorme oeuvre, dat hij in ruim zestig jaar heeft gemaakt, laat zien dat Gubbels nooit stil heeft gezeten. In zijn persoonlijkheid én in zijn werk merk je een grote nieuwsgierigheid en creativiteit, wat je goed kunt zien in deze tentoonstelling. Je kunt een combinatie van publiekslievelingen uit de museumcollectie en daarbuiten verwachten. Klaas Gubbels – Lang leve de kunst toont een kleurrijk palet van een minstens zo kleurrijke kunstenaar. T/m 18 augustus van 11:00 tot 17:00.
Bouwen aan een nieuwe wereld in Coda Apeldoorn
Hedendaagse sculpturen, installaties en werken op papier van 30.06.2024 t/m 29.09.2024
Bewerken, arrangeren, ordenen, stapelen, samenvoegen en afbreken om vervolgens opnieuw op te kunnen bouwen: bouwen kent vele vormen en kunstenaars laten zich bij het maken van sculpturen en installaties vaak leiden door een speels, onderzoekend en intuïtief proces dat tot nieuwe inzichten over architectonische vormen en composities leidt. Het eindresultaat roept associaties op met utopische werelden, refereert aan bouwsels en constructies uit de kindertijd of schetst juist een naargeestig en apocalyptisch wereldbeeld. Deze tentoonstelling laat het werk zien van vijf kunstenaars en heeft als uitgangspunt het manifest New Babylon uit 1963 van beeldend kunstenaar Constant Nieuwenhuys (1920-2005). In dit manifest geeft hij zijn visie op de stad van de toekomst waarin de creatieve, spelende mens centraal staat. Naast het werk van Constant zijn er sculpturen, installaties en tekeningen te zien van Gerbrand Burger, Floris Hovers, Pip Passchier en Rob Voerman.
Porseleinkoorts in Keramiekmuseum Leeuwarden
Het witte goud van Augustus de Sterke en Madame de Pompadour
Van 2 maart tot en met 1 september 2024 presenteert het nationale Keramiekmuseum Princessehof Porseleinkoorts: het witte goud van Augustus de Sterke en Madame de Pompadour. Met deze tentoonstelling schetsen wij de ontstaansgeschiedenis van Europees porselein; een concurrentiestrijd vol intriges, spionage en drama. Topstukken uit de wereldberoemde porseleincollecties van Dresden en Sèvres reizen speciaal voor deze gelegenheid voor het eerst (en misschien wel voor het laatst) naar Nederland.
Made in Fryslân – 100 jaar design in Drachten
Museum Dr8888 toont van 13 april tot en met 6 oktober de tentoonstelling Made in Fryslân. Deze verrassende tentoonstelling neemt de bezoeker mee in de wereld van objecten die ontworpen en gefabriceerd zijn door of in samenwerking met Friese vormgevers en bedrijven. De meest spraakmakende ontwerpen van de afgelopen 100 jaar worden hierbij in. In de jaren twintig van de vorige eeuw was Drachten de plek waar de internationale avant-garde actief was op het gebied van architectuur en kunst. Denk aan de Papegaaienbuurt, met de kleurenschema’s van Theo van Doesburg en de dadadoosjes van Kurt Schwitters en Thijs Rinsema. Drachten en Zuidoost–Fryslân werden zo een ware ‘overslagplaats’ van nieuwe theorieën en ideeën.
Kunstwerk De Streken op Terschelling
Vanaf 4 juni tot 13 september kunnen je wederom genieten van kunstwerk De Streken. De maar liefst 150 meter lange, smalle brug leidt naar het houten getijdenobject dat zich opent en sluit op het ritme van eb en vloed. Een spektakel om te aanschouwen, of het nu laagwater of hoogwater is!
Hi-Lo realiseert deze zomer opnieuw grootse en bijzondere kunstwerken, de ‘Bakens’, in het Waddengebied. Dit keer in Marrum, op Vlieland en in vier kerken langs het Ziltepad in Groningen en Friesland. Hi-Lo is een beeldende kunstinitiatief in het gehele Waddengebied dat sinds 2022 spraakmakende kunstprojecten heeft gerealiseerd.
Een wandeling langs 20 folly’s rond Norg. Het kan allerlei vormen aannemen; een folly, een installatie, projectvoorstel of kunst in de openbare ruimte. Vanaf 2024 presenteert Folly Art Norg ieder jaar een afstudeer- of kunstproject van een student in opleiding onder de noemer Prestige Project. Een ereplek, ter aanmoediging voor nieuw talent en iemand om in de gaten te houden. Dit jaar is onze keuze gevallen op de maquette inzending van Maud van Dommele, havo 4 leerling van het Commanderij College uit Gemert. 28 jul t/m 25 aug ’24.
Op de fiets met Van Gogh in Hoogeveen, Nieuw-Amsterdam en Veenoord
De Van Gogh Drenthe fietsroute: drie etappes van elk vijftig kilometer kunnen als dagtochten worden gefietst of als meerdaagse route. Startpunt is station Hoogeveen, waar Vincent van Gogh in 1883 aankwam in Drenthe. Na enkele weken reisde hij per trekschuit verder naar het zuidoosten van de provincie. Tijdens de fietsroutes reis je langs plekken waar Van Gogh verbleef en schilderde. Grote kans dat het landschap waar hij verliefd op werd ook jou inspireert.
Ready to craft, fold and draw? For visitors from 6 to 106 years old! in Bonnefanten Maastricht
Roll up your sleeves and make your own work of art. Copy Room of The Brueghel Lab, the works of Brueghel are real puzzles. By drawing or colouring them in, you can discover all kinds of details. In this Copy Room, visitors could place a line drawing on the projection of Brueghel the Younger’s Census in Bethlehem and complete the work according to their own imagination. Daily.
Limburg Biënnale 2024 in Maastricht
De Limburg Biënnale is een tweejaarlijkse tentoonstelling van kunstwerken geselecteerd uit een open call. Deze expositie verbindt professionele kunstenaars met amateurkunstenaars. Elke dinsdag, woensdag, donderdag, vrijdag, zaterdag en zondag vanaf 29 juni 2024 t/m 25 augustus 2024.
Memphis Design in Groninger Museum
Op een avond in december 1980 riep de Italiaanse designer Ettore Sottsass een internationaal gezelschap van jonge ontwerpers bij elkaar. Dit was het moment waarop de Memphis groep ontstond. Hun doel was om spannend design te maken met felle kleuren, asymmetrische vormen en met combinaties van goedkope en dure materialen. Memphis gaf het Groninger Museum de aanzet tot een nieuw verzamelgebied: modern design. Alessandro Mendini, die ook een ontwerp voor Memphis heeft gemaakt, creëerde tien jaar later het gebouw van het Groninger Museum in deze stijl. Nu tot 9 maart 2025.
VESTING BOURTANGE – Onneembare vesting midden in de moerassen, welkom in het jaar 1742
Het verdedigingswerk was nog maar net af of de Spaansgezinden stonden al voor de poort. Dankzij de combinatie van de bastions en het drassige moeras, droop de vijand al snel af. Ook de bisschop van Münster lukte het niet om Bourtange te veroveren. Loop binnen in de in oude glorie herstelde onneembare vesting van Groningen. Diverse kleine evenementen.
DNA exhibition at Wall House #2, Groningen
DNA is a double solo exhibition curated by Gea Schenk. The entire main floor of the villa will be dedicated to the work of Silvio Zangarini. Uiterlijke en innerlijke kenmerken liggen opgeslagen in ons DNA. Hoe vertaalt zich dat naar kunst? De tentoonstelling DNA is vanaf 20 juli 2024 te zien in Wall House #2, met werken van kunstenaars Silvio Zangarini en Richelle Brink. Part of the Groningen Museum, beautifully located on the Paterswoldsemeer in Groningen.
Opening: Saturday, July 20th from 12:00 to 17:00. Exhibition: From July 20th to October 27th open every weekend from 12:00 to 17:00 and in special occasions (keep an eye at the program).
100 jaar Rietveld Schröderhuis, 100 jaar een stijlicoon, 100 dagen feest in Utrecht
Het Rietveld Schröderhuis bestaat in 2024 precies honderd jaar. Met bijzondere acties en activiteiten wordt gedurende een periode van honderd dagen gevierd dat Utrecht al een eeuw lang de standplaats is van dit architectonische hoogtepunt, dat sinds 2000 op de UNESCO Werelderfgoedlijst prijkt. Op 15 mei 2024, honderd dagen voor de verjaardag van Truus Schröder op 23 augustus, opent burgemeester Sharon Dijksma op feestelijke wijze het jubileumprogramma 100 jaar een stijlicoon, 100 dagen feest. Het huis is op die dag gratis te bezoeken door middel van een flitsbezoek. Meer informatie over het jubileumprogramma: Centraal Museum en Rietveld Schröderhuis.
Architectuur rondleiding door het klooster Buitenplaats Doornburgh in Maarssen
Benieuwd naar de architectuur en geschiedenis van de priorij, het voormalige klooster van Doornburgh? Elke eerste en derde zondag van de maand kom je het te weten tijdens een rondleiding door het markante gebouw, ontworpen door Dom Hans van der Laan en Jan de Jong, in de stijl van de Bossche School. De architectuur rondleiding wordt om de week op zondag gegeven, op oneven weken.
Spuiten en stikken in Centraal Museum
Tentoonstelling toont onderbelichte kunstvormen graffiti en textielkunst
Op donderdag 4 juli opent de grootschalige groepstentoonstelling Spuiten en stikken: kunst met een boodschap in het Centraal Museum in Utrecht. In de tentoonstelling staan de onderbelichte kunstdisciplines graffiti en textielkunst centraal, maar zullen er ook videowerken, ruimtelijke installaties en schilderijen te zien zijn. Deelnemende kunstenaars zijn onder anderen Keith Haring, Sheila Hicks en Carlos Amorales. Van 4 juli tot en met 8 september 2024.
Het Spoorwegmuseum viert het 150-jarig jubileum van het iconische Maliebaanstation met een tentoonstelling over de bouw, de mensen die er woonden en werkten en de verschillende functies die het station vervulde. Het stationsgebouw werd in 1874 geopend en tot 1939 kon men er opstappen voor een rechtstreekse trein naar Parijs. In de oorlogsjaren was het in gebruik als rangeer- en goederenstation en trad het verval in, maar in 1953 besloot men het te redden door het in te richten als de ‘blijvende behuizing’ van het nieuw op te richten Spoorwegmuseum. In 2005 werd het station weer in authentieke staat teruggebracht en sindsdien fungeert het als monumentaal entreegebouw van het vernieuwde Spoorwegmuseum. De tentoonstelling Maliebaanstation 150 jaar loopt nog tot en met 1 november 2024.
Hedendaagse kunst uit Suriname in Vianen
De sporen van ons slavernijverleden vind je niet alleen in de grachtengordel van Amsterdam of de pakhuizen van Middelburg, die sporen liggen echt óveral in Nederland (en daarbuiten). In het Stedelijk Museum Vianen de tentoonstelling Hedendaagse kunst uit Suriname van Marcel Pinas en Isan Corinde. Het begin van de tentoonstelling ligt in het boek ‘De smeekbede’ van Lianne Damen, over Dédé. ‘Mijn meester, ach neemt mijn bede aan,’ schrijft een vrijgemaakte zwarte vrouw, Dédé, in 1795 vanuit Suriname aan haar voormalige meester Engelbert Kelderman uit Vianen. Deze brief, die nooit op zijn bestemming aankwam en pas in 1980 in de National Archives in Londen werd teruggevonden, ligt aan de basis van een bijzonder verhaal. Centraal thema op de tentoonstelling en in het publieksprogramma is ‘healing’, hoe ga je om met het slavernijverleden zodat het niet meer jouw leven bepaalt. Dit zal op artistieke wijze onderzocht worden, maar er is ook ruimte voor gesprek en reflectie. Het geheel aan ervaringen wordt omgezet naar een programma voor het onderwijs. De tentoonstelling vindt plaats in het kader van het Herdenkingsjaar Slavernijverleden en wordt ondersteund door het Mondriaan Fonds en de Provincie Utrecht en reist door naar Suriname. Tot 24 november te zien in Vianen en vanaf 1 januari in Moengo, Suriname.
Dwarsverbanden in Van Abbe Eindhoven
Multi-zintuiglijke collectiepresentatie 18 sep. 2021 to 1 jun. 2026. Ervaar kunst door te ruiken, horen, voelen en zien. Met 120 kunstwerken strekt de collectiepresentatie Dwarsverbanden zich uit over alle vijf de verdiepingen van de collectievleugel van het museum. De tentoonstelling nodigt je uit kunst anders te ervaren: soms letterlijk door kunst te voelen, ruiken of horen. Soms metaforisch door verschillende, ook minder bekende stemmen het woord te geven. Veelal inspirerend, soms confronterend, omspant Dwarsverbanden ruim een eeuw kunstgeschiedenis met als vroegste werk Hommage à Apollinaire van Marc Chagall uit 1913 en meest recent het wandtapijt This Means Tableau uit 2019 van Laure Prouvost.
Makers on materials in TextielMuseum Tilburg
20 APRIL 2024 T/M 3 NOVEMBER 2024. Wol, katoen, fique, linnen, rubber en zijde; dat zijn de zes hoofdrolspelers in deze groepstentoonstelling. Zeven internationale, hedendaagse kunstenaars vinden inspiratie in deze natuurlijke materialen. Zij nodigen je uit om te komen ontdekken waar hun passie vandaan komt en welke verhalen er schuilgaan achter de werken die daaruit zijn voortgekomen.
Op de begane grond van Design Museum Den Bosch is de permanente presentatie Design! te zien. Aan de hand van 14 verschillende thema’s stap je in de wereld van de vormgeving. De presentatie laat de visie van Design Museum Den Bosch op design zien: design is overal, van iedereen en heeft een grote maatschappelijke impact, in het verleden, het heden en de toekomst. De presentatie is zonder museumticket te bekijken en vormt het perfecte startpunt voor je bezoek aan het museum én een goed gesprek over design. Te zien t/m 1 april 2025.
De Grote Vakantietentoonstelling ook in Design Museum Den Bosch
Van routekaarten van de ANWB en de iconische Kip-caravan tot baden in Scheveningen en bikini’s aan de Costa del Sol: aan de hand van allerlei ontwerpen neemt De Grote Vakantietentoonstelling je mee in de designgeschiedenis van de Nederlandse vakantieganger. Te zien van 6 juli t/m 10 november 2024.
Ga terug naar 1956 in Museumhuis Huis Polman in Nagele
Supermodern waren de woningen die in 1956 in Nagele werden gebouwd. Een voorbeeld van het Nieuwe Bouwen, functioneel en met veel licht. Stap binnen in Huis Polman en het is alsof je terug gaat naar die tijd. De bijna-doorzonwoning is compleet ingericht met retro meubels, een zwaar kleed op de tafel en geruite gordijnen. Als kers op de taart hadden veel sociale huurwoningen in die tijd een lavet; zo ook in Huis Polman. Veel bewoners waren in 1956 blij met hun nieuwe woning, met een douchecel en stromend water. Anderen voelden zich wel wat bekeken met al die ramen. Ervaar zelf hoe het wonen was in dit Museumhuis en ga eens op bezoek! Het hele jaar open (let op de openingsdagen).
Wil je Marker Wadden bezoeken? De veerdienst brengt je in ongeveer drie kwartier naar het eiland. De boottocht is al een belevenis op zich. Eenmaal op Marker Wadden gaat het avontuur verder. Grijp deze kans en ontdek zelf dit nieuwste stukje Nederland. Geniet van de weidsheid van de eilanden. Maak een heerlijke wandeling, observeer de vogels en zie hoe de nieuwe natuur hier ontluikt. Met een klein stukje architectuur: de nieuwe nederzetting, ontworpen door architectenbureau Ziegler | Branderhorst.
Van biezen tot kokosmat in het Tapijtmuseum Genemuiden
In Genemuiden werd al in de zestiende eeuw vloerbedekking gemaakt van biezen, en vanaf 1920, ook van kokos- en sisalgaren. Tegenwoordig wordt de vloerbedekking gemaakt van wol en kunststoffen. In het Tapijtmuseum wordt verteld en getoond hoe de tapijtindustrie in Genemuiden zich heeft ontwikkeld van het thuis maken van biezen- en kokosmatten tot de huidige fabrieksproductie van schoonloopmatten, kamerbreed getuft tapijt, kunstgras, naaldvilt, enz.: totaal wel 1000 kilometer per jaar, kamerbreed. Bijzonder zijn de demonstraties van het vlechten van biezen en het handmatig maken van kokosmatten en van het weven op houten weefgetouwen en oude weefmachines. OPEN OP DINSDAGMIDDAG VOOR ALLE BEZOEKERS.
Beeldentuin – Bij Kasteel Het Nijenhuis in Wijhe/Heino
Op nog geen 15 kilometer van Zwolle ligt Kasteel het Nijenhuis. Het is een van de best bewaarde havezaten van Overijssel en werd tot 1984 bewoond door Dirk Hannema – grondlegger van Museum de Fundatie en oud-directeur van het Rotterdamse Museum Boijmans van Beuningen. De beeldentuin rond het kasteel bestaat uit siertuinen afgewisseld met bossen. Hier worden ruim 100 beelden uit de collecties van Museum de Fundatie, Museum Beelden aan Zee en Provincie Overijssel tentoongesteld.
The Sketch, Its Realisation & Her Lovers in Drawing Centre Diepenheim
Elk kunstwerk doorloopt drie fasen: het idee, de uitvoering en het onderhoud. De tentoonstelling the sketch, its realisation & her lovers richt zich precies hierop. In een groepstentoonstelling met twaalf kunstenaars onderzoekt gastcurator Caz Egelie de schets als een beginpunt van iets dat gevolgen zal hebben die zich uitstrekken tot in een onbekende toekomst. Van 8 mei tot 1 september 2024.
Geniet van een schitterend uitzicht over Walcheren in Middelburg
De Lange Jan is één van de hoogste torens van Nederland. De Lange Jan is 90,5 meter hoog. 207 traptredens moet u beklimmen om bij het uitzichtpunt te komen. Als u daar bent kunt u Middelburg en andere Zeeuwse dorpen vanaf boven bewonderen. Met heel helder weer kunt u zelfs de andere Zeeuwse eilanden zien liggen. Ook danken de Middelburgers hun bijnaam aan de Lange Jan. Eens, in een ver verleden moet een inwoner van de Zeeuwse hoofdstad (die vermoedelijk te diep in het glaasje had gekeken), het schijnsel van de maan op de toren voor vlammen hebben aangezien. De gealarmeerde brandweer kon gelukkig weer onverrichter zake naar huis vertrekken. Sindsdien heten de Middelburgers ‘Manenblussers”.
Wat moet nu, wat kan straks en wat komt later was de vraag die centraal stond op deze door Platform Ontwerp NL georganiseerde dag in de LocHal. Voor de BNI-masterclass ‘Het Nieuwe Samenleven’ sprak Elise Zoetmulder over de analyse die zij deed van de gebouwen ontworpen door de Franse architect Renée Gailhoustet (1929-2023). Dit verhaal lees je hier terug. Erikjan Vermeulen van Concrete presenteerde de geleerde lessen met Urby en de ontwikkelingen met MOOS en Floris van der Zee besloot met een presentatie over de noodzaak van een radicale balans tussen mens, natuur en maatschappij. Hedwig van der Linden modereerde de sessie over nieuwe vormen van sociale cohesie. Een vraagstuk dat nieuwe impulsen zoekt in de ontworpen omgeving, maar ook een andersdenkende benadering van de vele betrokken partijen vraagt.
Lees onderstaand het verslag door Platform Ontwerp NL. Hopelijk ben jij er volgend jaar ook bij om vakgenoten in de volle breedte te ontmoeten?
Wat moet nu, wat kan straks en wat komt later, bij de grote opgaven? Die vraag stond op 4 juli centraal op de Dag van de Ontwerpkracht van Platform Ontwerp NL in de Tilburgse LocHal. Bij die vraag naar dat nu, straks of later ging het opvallend vaak over water. Ook in de keynote van voormalig watergezant Henk Ovink en landschapsarchitect Lieke Jildou de Jong. Zij hamerden op het smeden van nieuwe coalities om de waterproblematiek – mondiaal en in Nederland – aan te pakken, op maken, doen en op met de vuist op tafel slaan.
Nederland komt om in de urgenties. Netverzwaringen, zoetwaterbeschikbaarheid, woningtekort, stikstofuitstoot, natuur, waterkwaliteit, landbouw; ze vragen allemaal om ruimte – en strijden om voorrang. Maar: wat doe je nu, wat straks en wat kan later? Daarover ging het, op de Dag van de Ontwerpkracht in Tilburg. En over de vraag hoe ontwerpkracht daarbij kan worden ingezet.
Dagvoorzitters Paul Gerretsen (Agent Vereniging Deltametropool) en BNSP-voorzitter Eric van der Kooij openden de bijeenkomst in de LocHal, in het hart van de Tilburgse Spoorzone. Voor zo’n 350 vakgenoten, bestuurders en studenten haalde het tweetal het voorontwerp van de Nota Ruimte aan dat Hugo de Jonge afgelopen juni presenteerde. Het voorontwerp benoemt keuzes en geeft richting voor nog te maken keuzes over de grote opgaven. En, onderstreepten Gerretsen en Van der Kooij: “Ruimtelijk ontwerp heeft in dat document een grote rol. Dat belang zien we vandaag hopelijk terug in de masterclasses, waar we onderzoeken wat ontwerpkracht vermag, thematisch breed en door alle schalen heen.”
Taaie opgave, fraaie oplossingen
Gastheer van de Dag van de Ontwerpkracht was de Tilburgse wethouder Ruimtelijke Ordening Bas van der Pol. Hij was in het verleden aanjager van de Spoorzone en speelde een sleutelrol in de ontwikkeling van de LocHal: “Deze belangrijke opgave werd in vertrouwen aan een ontwerpcollectief gegeven: Cloud Collective, Braaksma & Roos en Inside Outside. Bij de herontwikkeling van het gebied leverde verbeeldingskracht op lastige momenten altijd een nieuw spoor op, bijvoorbeeld voor de relatie van plangebied en station. Dat is een belangrijke kwaliteit van ontwerpkracht.”
Dat het organiseren van ontwerpkracht ook bestuurlijke inspanning vereist onderstreepte Van der Pol door te illustreren dat hij de eerste driekwart jaar van zijn termijn iedere dag een jurist zag maar geen ontwerpers. Hij refereerde in zijn presentatie ook aan de Oostflank. De gemeenten Tilburg en Oisterwijk versterken er tot 2040 samen het landschap, de natuur en de lokale economie versterken, verbeteren de bereikbaarheid en bouwen er zo’n 5000 woningen. Van der Pol: “Ook hier zetten we ontwerpkracht in. Strootman Landschapsarchitecten en Urhahn Stedenbouw & Strategie ontwikkelden de visie en het Koersdocument voor de Oostflank. Bij de bedrijventerreinen hebben we als gemeenten zelf het architectenteam ingehuurd. Dat leverde tal van slimme ruimtelijke oplossingen, waaronder een ruimtewinst van 300%. Ontwerpers aan de voorkant inzetten leverde voor deze taaie opgave fraaie oplossingen op.”
De slag naar de praktijk
Drie van de veertien masterclasses op de Dag van de Ontwerpkracht sponnen de draad naar lokale opgaven in en om gastgemeente Tilburg. ‘Omgevingskwaliteit in gemeenten’ ging in op de ambitieuze manier waarop Tilburg het kwaliteitsstelsel in de Omgevingswet ontwikkelt. In de masterclass ‘Werken met het ontwerp door de schalen heen’ nodigde Tilburg de gemeenten Den Haag, Zwolle en Voorst uit voor een gesprek over de doorwerking van de Omgevingsvisie naar concrete projecten en gebiedsontwikkelingen. Planoloog en BNSP-bestuurslid Bas Schout organiseerde deze bijeenkomst: “Die slag van ambities naar realisatie is een uitdaging. De Omgevingsvisie vraagt om integraal werken. Dat is voor iedereen nieuw. Voorst en Zwolle hanteren het instrument van het programma, een ruimtelijke uitwerking van de omgevingsvisie toegesneden op deelgebieden. Tilburg en Den Haag werken op structuurniveau de lange lijnen uit en kijken: wat kom je tegen? Zo ontstaan kansen om opgaven op gemeentelijk schaalniveau slim te combineren op gebieds- of structuurniveau.” Ontwerpend onderzoek kan gemeenten daarbij ondersteunen: “Werk integraal, breng expertises en belangen tijdig samen, durf te kiezen – en laat ontwerpers meedenken in de ‘tussenlaag’ tussen ambities en realisatie.”
Dorps verdichten
De woningbouwopgave in het dorp Udenhout (gemeente Tilburg) stond centraal in de masterclass ‘Transformeren met cultureel erfgoed’. Lotte Zaaijer leidde samen met enkele collega’s van de Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed en in samenwerking met Gemeente Tilburg de workshop. In Udenhout is een flinke woonopgave. De workshop, waar ontwerpers en erfgoedonderzoekers aan deelnamen, maakte inzichtelijk hoe omvangrijk en complex die dorpse verdichting is. Zaaijer: “In hoeverre kun je met een dergelijke opgave de dorpse identiteit behouden? Wat behoud je, wat laat je los, wat versterk je? Dat is het spanningsveld. En dit is niet alleen een ruimtelijke opgave. Voor de circa drieduizend bewoners is dit een ingrijpende verandering. Met een transformatiekader maak je inzichtelijk wat vanuit een getalsmatige opgave landt in een gebied en verbeeld je de ruimtelijke impact.” In de masterclass kwam ook de vraag aan de orde naar passende woontypologieën. Zaaijer: “Dorps verdichten vraagt om woonvormen die ontmoeten mogelijk maken. Op dat punt leverde Vlaams bouwmeester Erik Wieërs een relevante inbreng en veel inspiratie.”
Keynote: nieuwe coalities voor het water
Twee sprekers, één gedachte: de keynote speakers op deze editie van de Dag van de Ontwerpkracht waren voormalig watergezant Henk Ovink en landschapsarchitect Lieke Jildou de Jong. Zij hielden in Tilburg een gezamenlijke voordracht over ‘De landschappers van nu en de toekomst’. Het tweetal schetste de waterproblematiek, internationaal en in Nederland en wezen op de noodzaak om nieuwe coalities te smeden. Lieke Jildou de Jong: “Als je ruimte wilt maken, heb je iedereen nodig. Niet alleen de klassieke landschapsarchitecten, ook beleidsmakers, boeren en alle andere partijen die je aan tafel wilt hebben bij dat maken van die ruimte. Die hele coalitie zijn wij op ons bureau de landschappers gaan noemen. Het organiseren van dat gesprek maakt landschap.”
Blauwe knikker
Jildou de Jong haalde een citaat aan van Lynn Margulis over de interactie tussen mens en ecosysteem: “’If the fate of every successful species is to eradicate itself, Climate change seems to be a good candidate for the way Homo Sapiens would achieve it’.” Ons handelen heeft gevolgen voor het functioneren van ecosystemen. We zijn als mensen verslaafd aan groei. We zijn zo succesvol in die groei dat we een klimaat creëren dat niet goed voor ons is. We consumeren ons landschap kapot.”
Dat raakt ook het water. Henk Ovink begon zijn deel van de duo-voordracht met de bekende foto van de aarde als blauwe knikker hangend in het heelal: “Iedereen denkt altijd dat wij leven op een blauwe planeet; 71% van het aardoppervlak is bedekt met water. Maar als je dat water als volume weergeeft, houdt je twee bolletjes over die bij het volume van de aarde volledig in het niet vallen. Het kleinste van die tww bolletjes is ons zoet water: 0,4 procent van het water, dat wij allemaal gebruiken voor voedsel, industrie en om te leven. Dat water is dus een heel schaars goed.”
Hydrologische cyclus
Die schaarste is problematisch, aldus Ovink: “Water vergroot de kwetsbaarheid van mensen extreem uit. Er is een onophoudelijke hydrologische cyclus van water die ons wereldwijd verbindt. De bewaking van die cyclus is van belang voor alles en iedereen. Maar onze impact op het klimaat en de biosfeer brengt die watercyclus in gevaar. Dat voelen we, maakt niet uit waar we wonen. Meer dan twee miljard mensen hebben in 2024 geen toegang tot schoon drinkwater, de helft van de mensheid – 4,1 miljard mensen – heeft geen toegang tot sanitair. Water vergroot de kwetsbaarheid van mensen extreem uit. Dat treft vooral vrouwen en kinderen; die halen het water, lopen daarvoor uren naar een waterbron, gaan niet naar school, kunnen niet werken. Kwetsbaarheid zit in het hart van waterveiligheid. En tegelijk zit water aan alles vast.”
Global common good
Henk Ovink typeerde de watercyclus in zijn keynote als een global common good: “Dat moet in het belang van alle mensen en de planeet hersteld en gestabiliseerd worden. Daarvoor zijn fundamentele veranderingen nodig.” Ovink toonde een foto zien van de controlekamer van een vroege ruimtevlucht van
Apollo 12 uit de jaren zeventig: “Dat zijn de oude landschappers; zo gingen we naar de maan. Maar zij gaan de toekomst niet nog een keer maken. Daar heb je andere mensen voor nodig, nieuwe coalities.” Bij die fundamentele veranderingen speelt ook ontwerpkracht een belangrijke rol, volgens Ovink: “Ruimtelijk ontwerpen helpt om dit complexe vraagstuk te ontrafelen, te begrijpen en te verbeelden.”
Vier keer water centraal
Maar liefst vier van de masterclasses op de Dag van de Ontwerpkracht stelden water centraal. Rijksadviseur voor de fysieke leefomgeving bij het College van Rijksadviseurs Wouter Veldhuis dook in de masterclass ‘Water en bodem sturend, hoe dan?’ op de vraag hoe water en bodem écht leidend kunnen zijn. Dat begint met een fundamenteel andere houding en benadering van ruimtelijke ingrepen. Maar hoe doe je dat in de praktijk? De masterclass Drinkwater voor iedereen bracht het IMpactnetwerk Bouwcultuur en de Focusgroep Zoetwaterbeschikbaarheid samen in een dialoogsessie over het thema rechtvaardigheid in relatie tot het maar beperkt beschikbare drinkwater. Wat zijn mogelijke scenario’s en welke andere opgaven, partijen en stakeholders raken die? Welke rol kan ontwerp hebben in deze complexe vraagstukken?
Moderator Nathan de Groot keek in de masterclass ‘Ontwerpkracht gebruiken en transformeren naar waterveilige landschappen’ samen met Deltares, Sweco en Aveco de Bont naar de kansen van backcasting bij het waterveilig maken van landschappen. De masterclass ‘Zeespiegelstijging in relatie tot gebiedsopgaven’ ging in op de grote veranderingen rondom waterveiligheid en ruimtelijke ordening die ontstaan door de te verwachten zeespiegelstijging in toekomstig Nederland.
Met alle plannenmakers in gesprek
David van Zelm van Eldik, programmaleider ONS Landschap van het Ministerie van BZK modereerde de masterclass over ‘Zeespiegelstijging in relatie tot gebiedsopgaven’. Jos van Alphen, sinds 2010 deel van de staf van de Deltacommisaris en Matthijs Bouw (One Architecture) van het consortium Meebewegen gaven een toelichting op de toekomstscenario’s voor Nederland in het licht van een stijgende zeespiegel. Van Alphen: “Wat Lieke Jildou de Jong vertelde, hebben wij ook gedaan; we zijn met alle plannenmakers in gesprek gegaan. Daar hebben we de bouwstenen uitgehaald – van dijk tot NBS – die we verwerkten in de verschillende denkrichtingen over de toekomstige aanpak van het water.”
Buiten dat waterterrein spelen andere grote ontwikkelingen, onderstreepte Van Alphen. Er zijn investeringsagenda’s voor woningbouw, infrastructuur, duurzaamheid, energie , landbouw, natuurherstel, klimaatadaptatie: “Het listige daarvan: de levensduur van die investeringen gaat voorbij de horizon waar de meeste mensen, bijvoorbeeld projectontwikkelaars, aan denken. Wat zijn de grote investeringen met een levensduur van honderd jaar? Met die investeerders willen we het gesprek aangaan.”
Gezamenlijke opgave
Het Kennisprogramma Zeespiegelstijging leverde het afgelopen jaar de Tussenbalans Kennisprogramma Zeespiegelstijging 2023 op, plus de resultaten van de drie consortia rondom de denkrichtingen Beschermen, Zeewaarts en Meebewegen. Jos van Alphen stelde dat die duidelijk maken dat de wateropgaven niet alleen een ingenieurs- of een ruimtelijk vraagstuk zijn, maar juist een gezamenlijke opgave voor ingenieurs en ruimtelijke ontwerpers: “En een opgave waarin alle partijen moeten leren omgaan met onzekerheden. Alle drie de denkrichtingen zijn ruimtelijk, technisch en fysisch mogelijk, in ieder elk geval tot een zeespiegelstijging van vijf meter hoog. De kosten vallen enigszins mee. Grote gevolgen hebben alle drie de richtingen, op dynamiek, waterstanden, zoutgehaltes, ruimtebeslag, benodigde grondstoffen, regionale watersystemen en meer. Hoe nu verder? We moeten ruimte reserveren, voor onder meer zandwinning, voor waterkeringen, we moeten de kwetsbaarheid voor verzilting verminderen en op systeemniveau een aantal keuzes maken. Het probleem is nu de onzekere toekomst en die andere agenda’s die toch aan de gang gaan. In de consortia is gebleken dat de samenwerking tussen ingenieurs en ontwerpers daarbij cruciaal is, van begin af aan.”
Wonen in de toekomst
Als voorzitter van de BNA was Jeroen de Willigen aanwezig bij de masterclass over de woningplattegrond
van de toekomst, naast onder meer Surya Steijlen (LEVS Architecten) en Inera Nevskaya (Common Practice). De Willigen: “De centrale vraag van de masterclass: hoe realiseren we bij de huidige wooncrisis betere woningplattegronden? Wij denken altijd dat wij heel goede woningplattegronden maken. In de praktijk ligt dat tegenwoordig toch anders. In veel woningen kun je nog maar op één manier je bank en bed plaatsen.” Maar wat is dan die goede plattegrond? De Willigen: “Los van zaken als goede daglichttoetreding en genoeg wandruimte is dat een plattegrond waarin je fijn kan wonen, die op verschillende manieren is in te delen, die je je als bewoner eigen kunt maken.” Volgens De Willigen bleek in de masterclass dat ook bij de woonopgave van nu plattegronden met zulke kwaliteiten haalbaar zijn: “Ook als het bouwen van woningen in hoge mate geïndustrialiseerd is kan ruimte worden gemaakt om de woning op verschillende manieren in te richten en te gebruiken.” Dat industriële bouwen stond op de Dag van de Ontwerpkracht ook centraal in een masterclass gewijd aan de ruimtelijke kwaliteit bij industriële woningbouw.
De stem van het ecosysteem
De masterclass ‘Anders kijken: vanuit een ander perspectief vormgeven’ van NVTL Young was gekoppeld aan een concreet project van Studio Inscape: de Hoogwateraanpak Brabant-Oost. In de masterclass stond de symbiotische relatie tussen natuur, mens en techniek centraal; welke ‘stem’ heeft het ecosysteem bij ruimtelijke vraagstukken en ruimtelijke kwaliteit? Naast Maike van Stiphout (DS Landschapsarchitecten) traden Willie Vogel en Eileen Stornebrink van Studio Inscape als moderatoren op: “In Brabant-Oost moet meer water worden geborgen én er moeten meer functies worden ondergebracht; wonen, energie, bedrijvigheid. Wij keken voor de Provincie Noord-Brabant en de waterschappen Aa en Maas en De Dommel vanuit menselijk en niet-menselijk perspectief naar deze opgave, samen met de vijftig ontwerpers die de masterclass bezochten. In een spel kregen zij elk een rol toebedeeld van alle partijen die bij deze opgave betrokken zijn: mens, dier, plant, maar ook stikstof. Zo creërden we een ‘waterkabinet’. Doel van het spel: van individuele keuzes naar een collectief belang komen. Om Maike van Stiphout te parafraseren: het gesprek dat daaruit ontstaat geeft je als ontwerper een idee voor wie je eigenlijk werkt – waarbij ook de mens voordeel heeft van de niet-mens.”
Duurloop in plaats van sprint
Bij de afsluiting van de Dag van de Ontwerpkracht haalden Paul Gerretsen en Eric van der Kooij Wouter Velthuis het podium op. Gerretsen vroeg de Rijksadviseur voor de fysieke leefomgeving naar zijn bevindingen: “Als je hoort wat er rondzingt op deze dag, waar staan we nu dan volgens jou?” Velthuis: “Ik hanteerde de term ontwerpkracht altijd met bezwaard gemoed, associeerde het met de doorzettingsmacht van een bodybuilder die aan armpje drukken doet. Vandaag heb ik hier geleerd dat ontwerpkracht veel meer gaat over de marathonloper, over de duurloop. Ik ben opgeleid in de tijd van de korte sprintjes. Daar is de sector de laatste jaren op nat gegaan. Nu gaat het om het vergezicht. En, in het bestek van ‘nu, straks en later’ om de tijd nemen voor dat reflecteren op de lange termijn. Die ruimte hebben we als ontwerpers teruggeclaimd.”
Je rol vervullen
Ook Leen Verbeek werd door Paul Gerretsen op het podium geroepen. De voorzitter van het Platform Ontwerp NL vond het indringend om op de Dag van de Ontwerpkracht ‘de evolutie van het vak zoals die nu plaatsvindt’ te beleven: “De huidige vraagstukken dwingen een heroriëntatie af. En ook bestuurders hebben graag iemand tegenover zich die een vak beoefent en toelicht waarom een plan of ontwerpend onderzoek goed is of niet. Dan heb je als ruimtelijk ontwerper je rol goed vervuld en laat je zien dat je iets doet met de maatschappelijke belangen die spelen. Als je een plan maakt waar iedereen het mee eens is heb je volgens mij te veel compromissen gesloten.”
Stedenbouwkundige Jutta Hinterleitner, binnen het Platform Ontwerp NL programmaleider somde ten overstaan van de aanwezigen nog eens de doelen op van het Platform: analyse en reflectie, agenderen en communiceren, raad en daad bieden bij opdrachtgevers. Hinterleitner: “De projecten waar we aan werken gaan we in deze lijn proberen te versterken. Dat zijn de What If verkenningen, de Woonwijk als noviteit, Onze Plek – gesprekken over leefomgeving en cultuur. En we starten een nieuw project op: Ontwerpkracht aan bestuurlijke tafels. Dit alles is een open proces. Heb je ideeën, wil je sparren? Voel je uitgenodigd en kom naar ons toe om samen projecten op te zetten.”
Met de vuist op tafel
Henk Ovink en Liek Jildou de Jong kregen aan het einde van de Dag van de Ontwerpkracht de vraag wat hen was opgevallen aan de masterclasses. Ovink legde een link naar de bevindingen van Wouter Velthuis en Leen Verbeek: “Ja, we moeten de tijd nemen voor complexe opgaven. Maar we moeten ook met de vuist op tafel slaan. Wat momenteeel fundamenteel ontbreekt is integraliteit. Het gaat steeds in tafels. Over de zeespiegelstijging durven wij hier in Nederland als een klein Gallisch dorp te zeggen dat we deze thematiek aankunnen. Terwijl tegelijkertijd de temperatuur vier tot vijf graden stijgt. Daarin kunnen we niet leven. Integraliteit is daar een kracht. Niet om spierballen te laten zien, maar juist om uiterst precies alle relaties te ontleden en het proces borgen. De ruimtelijke opgaven zoals die vandaag aan bod kwamen in de masterclasses zijn megagroot en van belang voor iedereen – en wij laten iedereen elkaar uitspelen… Ontwerpers moeten met elkaar samenwerken aan wat kan, en provoceren. Dat kan alleen als die integraliteit overeind staat. Blijven zeggen ‘Het komt wel goed’ is het tegenovergestelde van zeggen ‘Het kan’. De weg naar dat laatste is waanzinnig, superspannend en supermoeilijk. Ga dat niet uit de weg, maak je ontzettend veel zorgen – maar: het kan.”
Platform OntwerpKracht Bokaal
Ter afsluiting van de Dag van de Ontwerpkracht reikte Eric van der Kooij de Platform OntwerpKracht Bokaal uit: “Deze prijs is niet voor het beste plan, maar voor degene die ons vak in positie heeft gebracht en voor ons vak veel betekend heeft, voor diegene die ons in staat heeft gesteld om ons werk te doen. De eerste bokaal overhandigden we in 2022 aan Hugo de Jonge – een aanmoedigingsprijs, want hij had tot dan toe eigenlijk nog niks gedaan. Maar hij maakte die prijs wel waar: De Jonge bracht de regie op de ruimtelijke ordening terug, en Volkshuisvesting. Vorig jaar ging de bokaal naar Riek Bakker. Een oeuvreprijs, voor een strateeg: Bakker is de persoon achter een aantal sleutelprojecten in ons land en had aan de opdrachtgeverskant een enorme impact. Ook dit jaar gaat de prijs naar een persoon die het vak in zijn kracht heeft gezet, die ons en anderen wakker schudt en aanzet tot actie, die als curator het stadmaken weer agendeerde, die krachtig pleitte voor ontwerpend onderzoek maar ook voor de kracht van data en het precieze weten, die als hoogleraar het samenspel van ontwerp en politiek verbeterde en ons allemaal erop wees en blijft wijzen dat ontwerp niet alleen ingenieurskunst is maar ook draait om het oplossen van complexe processen. Om die redenen gaat Platform OntwerpKracht Bokaal dit jaar naar Henk Ovink.” Een blijk van waardering en een schop onder de kont, zo noemde Henk Ovink het ontvangen van de bokaal: “Ik deel hem een beetje met Lieke Jildou de Jong. Samen vormen wij twee generaties die binnen het vak de huidige opgaven continu blijven agenderen, zorgen dat de dialoog ruimte krijgt en dat ontwerp in die dialoog ruimte krijgt. Daar kun je mij altijd op aanspreken.”
Fotografie: Thijs ter Hart
Afgelopen weken sloten Elke Speck, Susan van den Berg, Lotte Kruijshoop en Rebecca Hilbers met het eindgesprek hun tweejarige PEP-beroepservaringsperiode af. Ook Amber d’Haans behaalde de titel via de BEP. Na de zomer delen zij allen hun verhaal over deze intensieve tijd waarin zij met vakgenoten uit alle architectuurdisciplines hun vakmanschap verdiepten.
In september 2024 start het nieuwe semester van het Professioneel Ervaringsprogramma PEP. Dit tweejarige postacademische programma is speciaal ontworpen voor jonge ruimtelijke ontwerpers met een relevante werkplek. Het biedt afgestudeerden masters in architectuur, stedenbouw, landschapsarchitectuur en interieurarchitectuur een unieke kans op beroepservaringsperiode met als resultaat de beschermde titel. Voor de BEP kan op meerdere momenten in het jaar worden gestart.
De titels Interieurarchitect, Architect, Tuin- en landschapsarchitect en Stedenbouwkundige zijn beschermd door de Wet op de architectentitel. Je mag deze titels uitsluitend voeren als je staat ingeschreven in het architectenregister. In 2011 werd in de herziene Wet op de architectentitel de verplichting tot een beroepservaringperiode opgenomen, verder uitgewerkt in de Regeling Beroepservaringperiode. Om te kunnen starten met je beroepservaringperiode moet je aan de volgende drie criteria voldoen: je hebt een erkend (master)diploma in de discipline waarvoor je ingeschreven wilt worden, je werkt minstens 20 uur per week in dezelfde discipline, en je hebt een mentor die ten minste drie jaar staat ingeschreven onder dezelfde discipline.
Lees HIER verder over genoemde routes.
Na de keynotes op de Dag van de Ontwerpkracht volgt een inspirerend programma met workshops en masterclasses. Lees hier alles over deze dag.
Tijdens deze sessie zullen drie sprekers u meenemen in visies op ‘het nieuwe samenleven’. De focus van de masterclass en het debat ligt op de demografische veranderingen in Nederland, inclusief de mix van culturele achtergronden, die logischerwijs leiden tot nieuwe samenlevingsvormen. Hoewel de opkomst van deze nieuwe samenwoonvormen en de daaruit voortvloeiende nieuwe (architectonische) typologieën interessant zijn voor de toekomst, dienen we te erkennen dat deze niet per se een oplossing bieden voor de beperkte hedendaagse woonruimte. Het is eerder een zoektocht naar nieuwe vormen van sociale cohesie, gericht op het bestrijden van eenzaamheid en het bevorderen van langdurige zelfredzaamheid. Een vraagstuk dat nieuwe impulsen zoekt in de ontworpen omgeving, maar ook een andersdenkende benadering van de vele betrokken partijen vraagt. Aan de hand van voorbeelden uit het ‘verleden’ en het ‘nu’ wordt u meegenomen in het nadenken over het ‘samenleven’ van ‘straks’ en ‘later’
Met: Elise Zoetmulder (ZOETMULDER), Erikjan Vermeulen (Concrete) en Floris van der Zee (Bura)
Moderator: Hedwig van der Linden
Elise Zoetmulder geeft sinds 2019 samen met haar broer, Anton Zoetmulder, leiding aan bureau ZOETMULDER, dat zich richt op multidisciplinaire projecten, zoals scholen, culturele interieurs en woonprojecten.
Als interieurarchitect focust zij zich op ontwerpen die ontstaan vanuit verhaal en intuïtie waarbij architectuur en interieur verbonden wordt door aandacht te geven aan beleving en de nadruk te leggen op duurzame materialisatie. Door middel van ontwerpend onderzoek geeft ZOETMULDER vorm aan hun ontwerpmethodieken. Zo deed het bureau verschillende onderzoeken zoals; schoonheid als beleving, zintuigelijk wonen en sociaal groen wonen in Ivry sur Seine waar ze in de workshop meer over zal vertellen.
Elise studeerde interieurarchitectuur aan de Willem de Kooning Academie (2012), waarna zij een master design volgde aan de Manchester Metropolitan University (2014). Sinds 2022 is Elise actief als bestuurslid van de BNI, Beroepsvereniging Nederlandse interieurarchitecten. Tevens zet ze zich regelmatig in als gastdocent bij interieuropleidingen.
Erikjan Vermeulen heeft een bachelor in Bouwkunde behaald in Utrecht en master in Architectuur aan de Academie van Bouwkunst in Amsterdam. Sinds 2006 is Erikjan partner en hoofd Architectuur bij Concrete. Concrete is een multidisciplinaire interieur- en architectuurstudio in Amsterdam. Sinds 1997 ontwikkelt Concrete innovatieve concepten die traditionele grenzen overschrijden op het gebied van architectuur, interieur, stedenbouw, branding en conceptuele programmering. Concrete plaatst mensen boven gebouwen en erkent dat de essentie van design ligt in de menselijke connectie. Met de overtuiging dat het ontwerp zich conformeert aan het leven ‘form follows life’, door omgevingen te creëren die moeiteloos integreren met de manier waarop mensen leven en met elkaar omgaan. Of het nu gaat om onze uitgebreide reeks horecaprojecten, openbare gebouwen, (sociale) huisvesting of winkels, elk project belichaamt Concrete’s ‘inside out’ benadering, waarbij mensen op de eerste plaats komen. Dit heeft wereldwijd geleid tot nieuwe typologieën en onconventionele en op maat gemaakte oplossingen.
Voorbeelden van projecten zijn; Urby – nieuwe canvas voor appartementencomplex in Verenigde Staten, W Hotels in Osaka, London en Verbier, The West Residence Club in Manhattan, citizenM hotels wereldwijd, Zoku Lofts, Virgin Voyages Scarlet Lady, Mongkok Skypark, Manifattura Tabacchi, Jeroen Pit Huis en meer..
Floris van der Zee (1987) is architect en stedenbouwkundige. Sinds 2020 is hij mede-partner van BURA, ontwerp- en onderzoeksbureau voor stedenbouw en landschap gevestigd in Amsterdam. Momenteel is hij onder andere actief als Supervisor in het Kwaliteitsteam bij de transformatie van bedrijventerrein Schieoevers Noord in Delft naar een gemengd stedelijk werk-woongebied: Maakstad Schieoevers. Daarnaast is hij bestuurslid van de BNSP en als (gast)docent betrokken bij verschillende instellingen in Nederland, waaronder de Academies van Bouwkunst in Amsterdam en Tilburg, alsmede bij de faculteit Bouwkunde van de TU Delft. In de afgelopen periode heeft hij onder andere in samenwerking met CAST en ArchiStad (Ton van der Hagen) gewerkt aan het ontwerpend onderzoek in Tilburg genaamd ‘Verdichting als Verrijking’. Tevens is hij vanuit BURA betrokken bij oa de op te stellen ‘Gebiedsvisie Binckhorst’ in opdracht van gemeente Den Haag.
Lees hier alles over het volledig programma van deze dag en bestel jouw gratis BNI ticket. Voor niet leden zijn nog een beperkt aantal tickets beschikbaar. Mail even naar info@bni.nl voor een verzoek.
Nook Hard Reboot – Welcome to the new normal is uit. In haar boek The Art of Architectural Grafting schrijft architecte Jeanne Gang: “Het verminderen van de impact van architectuur op de planeet wordt vaak slechts als een technische noodzaak gezien in plaats van een stimulans voor ontwerpcreativiteit.” Deze observatie inspireerde ons voor thema: Hard Reboot. Naast de technische aspecten van duurzaamheid biedt dit ook een enorme creatieve stimulans om ons vak te heroverwegen.
Nook Reboot zit boordevol inspirerende verhalen: gebouwen met ‘brains’, vindingrijke biobased en hergebruikte materialen, interviews met docenten over hoe deze ‘reboot’ het onderwijs beïnvloedt. Met Sofie De Caigny spraken we over de tentoonstelling Found Architecture. We interviewden het Rijksvastgoedbedrijf over de rol van de overheid, waarbij het Kantoor vol Afval als toonaangevend proefproject fungeert. In onze Food for Thought-serie stelt Chantal Vos, interieurarchitect bij Kraaijvanger, de esthetiek van circulariteit en biomaterialen ter discussie. En er is nog veel meer.
Bestel nu Nook Reboot via onderstaande link als zomer actie voor slechts €12,50 inclusief verzendkosten en ontdek hoe duurzaamheid en creativiteit samenkomen om ons vak te transformeren.
Bestel nook HIER