La Samaritaine Paris: No pastiche, please!

Zomer 2024 we zijn in de ban van de Olympische Spelen en – mede door de geweldige opening van De Spelen – nog meer in de ban van Parijs. Een mooi moment om iets terug te halen.

 

Voor de make-over van het Parijse Art Nouveau-monument La Samaritaine tot een toekomstbestendige winkelbestemming, werd Yabu Pushelberg benaderd om een significant deel van de winkelvloeren te herontwerpen. Onze NOOK redactie sprak in 2021 met George Yabu en Glenn Pushelberg, oprichters van dit designbureau uit Toronto en NYC, over hun moderne kijk op oude wereld Parijse glamour en hoe ze hun meesterlijke ingreep hebben voorkomen om een ‘frisson van het verleden’ te worden.  Lees de Nederlandse vertaling van het interview onderstaand.

 

Geen pastiche, alsjeblieft

 

[foto bijschrift] Een vereenvoudigde variatie van de oorspronkelijke Art Nouveau-esthetiek is een belangrijk principe in het hele herontwerp. Hier weergegeven is een deel van het atrium, waar afgeronde metalen armaturen en vloeiende silhouetten een gevoel van drama creëren.

 

We waren bang dat het een pastiche van alles wat Frans is zou worden, weet je. Hoe kan een moderne ingreep recht doen aan de culturele erfenis van een gebouw en tegelijkertijd in lijn blijven met het heden? Het is een universele ontwerpvraag bij elke transformatie van een historisch gebouw. In het geval van de restauratie van de Parijse icoon La Samaritaine, een historisch Art Deco en Art Nouveau-monument dat in 2005 werd gesloten wegens veiligheidsproblemen na verval, gaf de renovatie de winkel nieuwe vleugels – met een knipoog naar het oude. “Een deel van onze opdracht was dat het heel Frans moest aanvoelen,” zegt Glenn Pushelberg. Het Canadese ontwerpbureau met vestigingen in Toronto en New York City was verheugd de prestigieuze taak op zich te nemen om de beruchte winkelier nieuw leven in te blazen, die 16 jaar gesloten was geweest.

 

“Ons werd gevraagd om de begane grond opnieuw in te richten tot de champagnebars bovenaan. Onze benadering was niet om iets bombastisch te doen dat een frisson van het oude zou zijn, maar om een gebaar te maken dat compatibel en in balans is met het oude en passend bij mode. Het moest respectvol zijn, geen gimmick. We waren bang dat het een pastiche van alles wat Frans is zou worden, weet je.” In plaats daarvan namen de ontwerpers alles op wat Parijs, Parijs maakt: van de straat tot de vormen en bezienswaardigheden verweven met “Parijse kunst, design, architectuur, en cultuur”, en gaven ze een moderne draai. “We hebben het idee van de flâneur, of de wandelaar, overgenomen van de straten van Parijs,” zegt Glenn, verwijzend naar de City of Lights straatrooster, dat eindeloze ontdekkingen faciliteert, zijn ontelbare kronkelige straten en niet-vierkante hoeken uitnodigen wandelaars om gewoon met de stroom mee te gaan. Diezelfde ervaring van openlijk dwalen vindt nu plaats binnen La Samaritaine, waar de ontwerpers de ondiepten van de bestaande vloeren hebben omgezet in een vloeiend raster dat verleidt met hoeken en gaten in plaats van scherp gedefinieerde winkelgebieden, en onze nieuwsgierigheid stimuleert. In plaats van zichtbaarheid op alle schatten van de winkel vanuit elk uitkijkpunt te bieden, worden gasten aangemoedigd om te vertragen en rond te dwalen door de winkels. “Ons idee was: alleen door verloren te gaan kun je de ultieme ontdekking doen.

 

In moderne winkelcentra moet je deze diepe winkels bezoeken, waar je in en uit moet gaan. Terwijl hier, stromen winkels letterlijk van het ene gebied naar het andere. Er is geen einde, en geen begin.” Een andere reden waarom de klant gemakkelijk door de onderhandelde ruimtes stroomt is te danken aan de ‘squiggles’, zoals de ontwerpers gekscherend onze gekrulde displaytoppen noemen die, als een soort van tactiele bewegwijzering, helpen de klant door de ruimte te begeleiden. Op de begane grond resoneert het Parijse erfgoed opnieuw met ijzeren structuren en de kwaliteit die alom wordt opgeroepen door de door de stad geïnspireerde geplaveide straten.

 

La Samaritaine is altijd een magnifiek, iconisch bouwwerk in centraal Parijs geweest. Een plaats geliefd en omarmd door de lokale bevolking en toeristen. Een typisch Frans tintje, en toch anders dan die van zijn buren – zijn flitsende, kleurrijke Art Nouveau en Art Deco kenmerken staan in groot contrast met de omringende Haussmann-gebouwen die typerend zijn voor dit arrondissement. Na 16 jaar gesloten te zijn geweest, herontwerpen. We spraken voor Nook met het thema Vibe – the energy of spaces – met George Yabu en Glenn Pushelberg, oprichters van de in Toronto en NYC gevestigde ontwerpstudio, over hun moderne kijk op ouderwetse Parijse glamour en de meesterlijke interventie om vooral  geen ‘frisson of the past’  te worden.

 

Wil jij NOOK Vibe – the energy of spaces alsnog bestellen dat kan voor 10 eu inc verzendkosten – hier.

 

 

 

 

 

 

Meer beelden van het project zien? Kijk hier:

 

 

 

NOOK Vibe

 

 

 

Voor dit nummer hebben we een groot aantal experts geïnterviewd die allemaal meesters zijn in het creëren van verschillende vibraties waartoe we ons aangetrokken voelen. De geïnterviewden zijn architecte #ElizabethDiller van Diller Scofidio + Renfro (The Broad, The Shed, uitbreiding van het MoMA); kunstenaar Matthew Day Jackson; galeriehouder Johann König; interieurontwerpers Gert Voorjans, Linda Boronkay en Niels Maier; Claire Wilcox, modecurator van de Alexander Mc Queen retrospectieve in het V&A Museum in Londen en ondernemer Wildrik Timmerman medeoprichter van een stille meditatieretraite in Italië. Alexandra Onderwater hield een geweldig interview met George Yabu en Glenn Pushelberg Yabu Pushelberg, die een groot deel van de winkelvloeren van La Samaritaine in Parijs opnieuw hebben ingericht. Deyan Sudjic, emeritus van het Design Museum in Londen, betoogt in een essay dat interieurdesign steeds meer wordt gebruikt om een tijdperk op te roepen. De artikelen bieden verschillende perspectieven op het thema en wekken een positieve vibe op voor de lezers.